Pytania i odpowiedzi
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania o psychoterapię.
Pytania ogólne
1. Czy potrzebuję skierowania, żeby zacząć terapię?
Nie, skierowanie od lekarza nie jest potrzebne, aby rozpocząć psychoterapię w naszym ośrodku. Najważniejsza jest Twoja własna decyzja i motywacja do pracy nad zmianą. To Ty najlepiej wiesz, kiedy nadszedł czas, by sięgnąć po profesjonalne wsparcie.
2. Czy to, o czym mówię na sesji, jest poufne?
Absolutnie tak. Tajemnica zawodowa jest fundamentem naszej pracy i bezpiecznej relacji terapeutycznej. Wszystko, co powiesz w gabinecie, jest objęte ścisłą poufnością. Terapeuta jest zwolniony z tej zasady jedynie w jednej, ściśle określonej przez prawo sytuacji: gdy istnieje realne i bezpośrednie zagrożenie dla Twojego życia lub zdrowia, lub życia i zdrowia innych osób.
3. Jaka jest różnica między psychologiem, psychoterapeutą a psychiatrą?
To bardzo ważne rozróżnienie.
- Psychiatra to lekarz medycyny, który specjalizuje się w diagnozowaniu i leczeniu chorób oraz zaburzeń psychicznych. Jego głównym narzędziem jest farmakoterapia, czyli przepisywanie leków.
- Psycholog to absolwent 5-letnich studiów magisterskich z psychologii. Może prowadzić diagnozę psychologiczną (np. testy), udzielać poradnictwa i wsparcia.
- Psychoterapeuta to osoba (najczęściej psycholog lub lekarz), która ukończyła dodatkowe, trwające co najmniej 4 lata, specjalistyczne szkolenie podyplomowe w konkretnej szkole psychoterapii. To właśnie psychoterapeuta specjalizuje się w leczeniu poprzez rozmowę, czyli prowadzeniu psychoterapii. W naszym ośrodku pracują certyfikowani psychoterapeuci.
4. Jak wybrać odpowiedniego terapeutę dla siebie?
Wybór terapeuty to bardzo indywidualna kwestia. Dobrym początkiem jest zapoznanie się z opisami naszych specjalistów na stronie "Zespół" – zobacz, czyj styl pracy, specjalizacja lub doświadczenie najbardziej do Ciebie przemawiają. Kluczowe jest jednak pierwsze spotkanie. To czas, by sprawdzić, czy czujesz się z daną osobą komfortowo, bezpiecznie i czy masz poczucie bycia rozumianym/ą. Jeśli nie poczujesz "chemii", to w porządku – jesteśmy zespołem i pomożemy Ci znaleźć inną osobę, z którą nawiążesz lepszy kontakt.
5. Co jeśli terapia nie będzie działać?
Skuteczność terapii zależy od wielu czynników, w tym od dopasowania terapeuty, Twojego zaangażowania i gotowości na zmianę. Ważne jest, aby otwarcie rozmawiać z terapeutą o swoich odczuciach dotyczących procesu – także o wątpliwościach czy poczuciu, że stoicie w miejscu. Czasem taki impas jest ważną częścią terapii i jego omówienie może prowadzić do przełomu. Naszą rolą jest regularne monitorowanie postępów i dostosowywanie metod pracy do Twoich potrzeb.
6. Jak mogę odwołać wizytę i jakie są zasady płatności?
Prosimy o odwoływanie wizyt telefonicznie lub mailowo z co najmniej 48-godzinnym wyprzedzeniem. Pozwala nam to zaproponować termin osobie z listy rezerwowej. Wizyty odwołane później niż 48 godzin przed terminem lub wizyty nieodwołane są pełnopłatne. Jest to standardowa zasada, która pozwala nam szanować czas zarówno pacjentów, jak i terapeutów.
Terapia indywidualna
1. Czy moje problemy są wystarczająco "poważne", by iść na terapię?
Nie ma problemów "zbyt małych" ani "zbyt dużych". Jeśli jakaś trudność sprawia Ci ból, utrudnia codzienne funkcjonowanie, wpływa na Twoje relacje lub po prostu czujesz, że chcesz coś zmienić w swoim życiu – to jest wystarczający powód. Terapia to nie tylko leczenie głębokich kryzysów, ale także niezwykle cenne narzędzie do rozwoju osobistego, poprawy jakości życia i lepszego zrozumienia siebie.
2. Co, jeśli nie będę wiedział/a, o czym mówić na sesji?
To zupełnie naturalna obawa, zwłaszcza na początku. Nie musisz przychodzić z przygotowanym planem rozmowy. Rolą terapeuty na pierwszych spotkaniach jest aktywne słuchanie i zadawanie pytań, które pomogą Ci swobodnie opowiedzieć o tym, co Cię sprowadza. Czasem najważniejsze tematy pojawiają się właśnie wtedy, gdy pozwalamy myślom płynąć swobodnie. Wystarczy Twoja obecność i otwartość.
3. Jak długo trwa terapia indywidualna?
Długość terapii jest kwestią bardzo indywidualną i zależy od Twoich celów oraz problemów, z którymi się mierzysz. Wyróżniamy:
- Terapię krótkoterminową (kilkanaście sesji): Skupia się na rozwiązaniu konkretnego, bieżącego problemu lub kryzysu.
- Terapię długoterminową (rok, dwa lata lub dłużej): Pozwala na głębszą pracę nad trwałymi wzorcami myślenia i zachowania, często sięgając do przyczyn trudności w przeszłości.
Ramy czasowe zawsze ustalamy wspólnie podczas pierwszych konsultacji.
Terapia par
1. Czy terapeuta opowie się po czyjejś stronie?
Absolutnie nie. Terapeuta par jest zawsze bezstronny i neutralny. Jego rolą nie jest bycie sędzią i rozsądzanie, kto ma rację, ale bycie sojusznikiem Waszej relacji. Pomaga stworzyć bezpieczną przestrzeń, w której obie strony mogą zostać wysłuchane i zrozumiane, a wzajemne oskarżenia mogą zamienić się w konstruktywną rozmowę o potrzebach i uczuciach.
2. Co, jeśli mój partner/partnerka nie chce przyjść na terapię?
To częsta i trudna sytuacja. Nie można nikogo zmusić do terapii. Warto jednak zacząć od szczerej rozmowy o swoich uczuciach i obawach dotyczących związku. Czasem dobrym rozwiązaniem jest umówienie się na jedno, niezobowiązujące spotkanie, aby partner/ka mógł/mogła poznać terapeutę i rozwiać swoje wątpliwości. Możesz również przyjść na pierwszą konsultację sam/a – taka rozmowa może pomóc Ci zrozumieć dynamikę Waszej relacji i znaleźć sposoby na zachęcenie partnera/ki do wspólnej pracy.
3. Czy terapia zawsze ma na celu "ratowanie" związku?
Celem terapii jest to, co za niego wspólnie obierzecie. Najczęściej jest to praca nad odbudową więzi i poprawą komunikacji. Jednak równie ważnym i uprawnionym celem może być pomoc w podjęciu świadomej decyzji o rozstaniu i przeprowadzenie tego procesu w sposób jak najmniej raniący, z szacunkiem dla wspólnej przeszłości, zwłaszcza jeśli w grę wchodzą dzieci.
Terapia dzieci i młodzieży
1. Czy będę wiedział/a wszystko, o czym moje dziecko mówi na terapii?
Terapeutę obowiązuje tajemnica zawodowa, która jest fundamentem zaufania – szczególnie w pracy z nastolatkami. Nie będziemy szczegółowo relacjonować treści każdej rozmowy. Jesteśmy jednak w stałym kontakcie z Państwem: regularnie omawiamy ogólne postępy, kierunek pracy, obserwowane trudności i przekazujemy zalecenia do pracy w domu. O wszelkich sprawach zagrażających życiu lub zdrowiu dziecka jesteście Państwo informowani bezwzględnie i natychmiastowo.
2. Jak mam zachęcić dziecko do spotkania z terapeutą?
Najważniejsza jest szczera i otwarta rozmowa, dostosowana do wieku dziecka. Unikajmy stwierdzeń typu "musisz iść, bo jesteś niegrzeczny". Zamiast tego powiedzmy np.: "Widzę, że ostatnio jest ci trudno / często się smucisz, i pomyślałam/em, że dobrze byłoby porozmawiać z kimś, kto jest ekspertem od uczuć i mógłby ci pomóc poczuć się lepiej". Można przedstawić terapeutę jako "zaufanego dorosłego", z którym można porozmawiać o wszystkim.
3. Na czym polega terapia małego dziecka, które niewiele mówi?
Terapia małych dzieci nie opiera się na rozmowie "jak z dorosłym". Jej naturalnym językiem jest zabawa. Poprzez rysunek, budowanie z klocków, odgrywanie ról w domku dla lalek czy gry planszowe, dziecko w bezpieczny sposób wyraża swoje wewnętrzne konflikty, lęki i trudne emocje. Terapeuta, uczestnicząc w tej zabawie, może zrozumieć świat dziecka, pomóc mu poradzić sobie z napięciem i nauczyć je nowych, zdrowszych zachowań.
Terapia rodzinna
1. Problem dotyczy głównie jednej osoby. Dlaczego mamy przychodzić wszyscy?
W podejściu systemowym, które stosujemy w terapii rodzin, rodzina jest jak sieć wzajemnych powiązań. Problem jednej osoby (np. bunt nastolatka, choroba mamy) często jest sygnałem, że coś trudnego dzieje się w relacjach lub komunikacji w całym systemie. Zaangażowanie całej rodziny pozwala zrozumieć te powiązania i wprowadzić zmiany, które przyniosą ulgę nie tylko "pacjentowi", ale wszystkim domownikom.
2. Czy na spotkania musi przychodzić cała rodzina za każdym razem?
Skład spotkań jest elastyczny i dostosowany do potrzeb terapii. Na pierwszą konsultację zazwyczaj zapraszamy wszystkich domowników, by poznać różne perspektywy. W dalszym procesie, w zależności od omawianego tematu, terapeuta może pracować z całą rodziną, z samymi rodzicami, z rodzeństwem lub z pojedynczymi osobami. Decyzje te zawsze podejmujemy wspólnie z Wami.
Terapia grupowa
1. Czy to, co powiem na grupie, na pewno jest poufne?
Tak. Zasada dyskrecji jest absolutną podstawą pracy w grupie terapeutycznej. Na samym początku wszyscy uczestnicy oraz terapeuci zawierają tzw. kontrakt grupowy, w którym zobowiązują się do zachowania w tajemnicy wszystkiego, co usłyszą na sesjach, a także tożsamości pozostałych członków. Rolą terapeutów jest dbanie o przestrzeganie tej zasady, która jest warunkiem koniecznym do zbudowania zaufania i bezpieczeństwa.
2. Co, jeśli spotkam na grupie kogoś, kogo znam?
To mało prawdopodobne, ale możliwe. Podczas indywidualnych konsultacji kwalifikujących do grupy staramy się minimalizować takie ryzyko. Jeśli jednak taka sytuacja by się zdarzyła, jest ona otwarcie i z dużą delikatnością omawiana z terapeutami i zainteresowanymi osobami. Celem jest znalezienie rozwiązania, które zapewni komfort i bezpieczeństwo pracy wszystkim uczestnikom.
3. Czy muszę zabierać głos na każdym spotkaniu?
Nie. Masz pełne prawo do milczenia i własnego tempa otwierania się. Nikt nie będzie Cię zmuszał do mówienia. Terapeuci dbają o to, by każdy czuł się w grupie swobodnie. Warto jednak pamiętać, że aktywny udział w rozmowach jest tym, co przynosi największe korzyści. Równie cenne jest jednak uważne słuchanie i bycie świadkiem doświadczeń innych osób.
Nadal masz wątpliwości? Porozmawiajmy.
Każda sytuacja jest wyjątkowa, a Twoje pytania są dla nas ważne. Jeśli nie znalazłeś/aś tu odpowiedzi lub po prostu chcesz porozmawiać o swojej sytuacji, skontaktuj się z nami. Jesteśmy tu, by Ci pomóc.